In 2022 kregen 1.100 mensen een deelbudget. Ze kregen ofwel de helft van hun PVB ofwel de helft van hun meervraag waarmee ze op de wachtlijst stonden. Universiteit Antwerpen en KU Leuven hebben onderzocht hoe de deelbudgetten ingezet worden. Het onderzoek toont voor Onafhankelijk Leven opnieuw aan dat de deelbudgetten onmiddellijk opgetrokken moeten worden tot volledige budgetten.
Mensen hebben verschillende ervaringen. Sommige deelnemers aan het onderzoek vinden het deelbudget een stap vooruit, maar voor anderen brengt het geen soelaas. De deelbudgetten worden besteed aan uiteenlopen zaken, maar voornamelijk aan individuele praktische hulp zoals thuishulp, familiehulp of poetshulp. Vooral mensen met een fysieke handicap merken vaker een verbetering aan hun leefsituatie door het deelbudget. Voor veel deelnemers aan het onderzoek volstaat het deelbudget echter niet. Zij kunnen niet alle ondersteuning betalen die ze nodig hebben. Zeker mensen die nood hebben aan intensievere woonondersteuning of persoonlijke assistentie komen niet rond met een deelbudget.
Veel mensen moeten door het beperkte budget moeilijke keuzes maken. Ze moeten vooral kijken naar wat er financieel haalbaar is en niet naar wat er écht nodig en wenselijk is. Dit gaat in tegen het doel van persoonsvolgende financiering: mensen met een handicap zelf laten kiezen hoe ze hun ondersteuning willen regelen. Bij een deelbudget worden die keuzes bepaald door financiële belemmeringen. Een deelbudget reduceert zo de autonomie en zelfregie van mensen met een handicap.
Het is nog steeds niet duidelijk wanneer mensen de rest van hun broodnodige budget gaan krijgen. Alle deelnemers aan het onderzoek lijden onder het gebrek aan perspectief. De onzekerheid zorgt voor extra stress bij mensen die al veel aan hun hoofd hebben. De deelnemers aan het onderzoek, ongeacht of ze positief of negatief staan tegenover het deelbudget, vragen naar hun volledige budget.
“Mensen met een handicap hebben hun volledige budget nodig om kwaliteitsvol te kunnen leven. We roepen de Vlaamse Regering op om mensen met een deelbudget onmiddellijk hun volledige budget te geven.”
“In het Vlaams Parlement benadrukte minister Hilde Crevits meermaals dat de deelbudgetten er kwamen na expliciet akkoord van organisaties die mensen een handicap vertegenwoordigen. Dit is een halve waarheid. Verschillende organisaties vonden een deelbudget enkel een optie indien de rest van het budget binnen een redelijke termijn zou volgen. Een redelijke termijn is minstens binnen deze legislatuur. Vandaag biedt de Vlaamse Regering echter nul perspectief en dat is onaanvaardbaar.”
“De duizenden andere mensen op de PVB-wachtlijst hebben ook recht op hun budget. Wie vandaag in prioriteitengroep 1 staat, krijgt deze legislatuur binnen het jaar een budget. De wachtenden in prioriteitengroep 2 en 3 zitten momenteel in een vergeetput. De Vlaamse Regering schuift dit nijpend probleem door naar de volgende regering,” aldus Dave Ceule.
Dit onderzoek bevestigt ook dat het voor mensen met een handicap niet makkelijk is om de nodige zorg en ondersteuning te vinden. Het aanbod is ontoereikend en sluit niet altijd aan op hun behoeften. Het rapport wijst bijvoorbeeld op het gebrek aan flexibiliteit bij reguliere diensten en het tekort aan persoonlijke assistentie. Dit is een ruimere problematiek en beperkt zich niet alleen tot mensen met een deelbudget.
“Een persoonsvolgend budget alleen volstaat niet. De overheid moet inzetten op aangepaste, kwaliteitsvolle en betaalbare ondersteuning voor mensen met een handicap zodat ze een kwaliteitsvol leven kunnen leiden en kunnen participeren aan alle aspecten van de samenleving. Ondersteuning is een mensenrecht.”
Lees meer over de deelbudgetten via dit artikel.
