De omgekeerde wereld: met het busje op uitstap...naar een voorziening. Een groep Onafhankelijk Leven ambassadeurs besloot de stap te zetten om zo de leefwereld van de bewoners van deze plek beter te leren kennen. Het werd geen makkelijke middag.
Zelf kiezen wanneer ik ga slapen
Onafhankelijk Leven gelooft in de kracht van persoonlijke assistentie. Eén op één ondersteuning waarbij elke persoon met een beperking zijn/haar eigen leven in eigen handen heeft. Onze ambassadeurs zijn hier ook helemaal van overtuigd. Het zijn bijna allemaal budgethouders met een actief en zelfstandig leven dankzij de ondersteuning van hun assistenten.
‘Hoe zou mijn leven eruit zien als ik permanent in een voorziening zou wonen? Zou ik genoeg vrijheid overhouden om mijn ding te kunnen doen? Zou ik uitstapjes kunnen maken? Zelf kiezen wanneer ik ga slapen? Wie ik uitnodig? Wanneer ik op reis ga?’
Deze vragen deden de ronde tijdens een samenkomst van ambassadeurs enkele maanden geleden. Geheel volgens onze gewoonte zijn we onmiddellijk in gang geschoten en hebben we een beleefdag georganiseerd. Een dag waarop we een voorziening gingen bezoeken om met de bewoners te spreken. Hun manier van leven te leren kennen.
Met het busje op uitstap
Best grappig eigenlijk, helemaal de omgekeerde wereld. Een groep mensen met een beperking samen in een busje op uitstap naar de voorziening.
Na een vriendelijk onthaal werden we doorverwezen naar een soort polyvalent zaaltje. Het was 16u en een tiental bewoners brachten er hun middag door. Mensen keken televisie, speelden computerspelletjes, keken wat door het raam. Er was veel licht, rond het gebouw hopen groen en rust. Nu en dan passeerde een begeleider die iemand een koffie gaf of een hemd wat omhoog trok. Allemaal heel gemoedelijk. De juiste setting voor een goed gesprek met een aantal bewoners dus.
'Ik wil zo snel mogelijk naar huis'
Het bleek al snel dat elke bewoner een heel eigen verhaal heeft. Sommigen wonen daar al meer dan 15 jaar, sommigen nog maar enkele maanden. ‘Ik wil hier zo snel mogelijk weg’ wisselde zich af met ‘ik heb me nergens veiliger gevoeld’. Mensen met een verstandelijke beperking die zich minder bewust waren van de context hielden het vooral bij tastbare dingen die ze apprecieerden. Anderen legden uit dat ze hun leven voor hun accident enorm missen of dat ze blij waren dat hun familie nu niet voor hen moet zorgen. De meeste mensen die wij hebben gesproken woonden er graag. Vriendelijke begeleiders, comfortabele kamers, voldoende uitstapjes en doorlopend ondersteuning beschikbaar.
Tof! Leuk. Blij om weten dat het er aangenaam wonen is.
Gouden kooi
Toch kwamen we allemaal buiten met een heel wrang gevoel. We keken naar mekaar en sloegen de handen voor het gezicht. Wat we hadden bezocht was een gouden kooi. Veilig en comfortabel, maar heel onecht. Veel meer dan de bewoners zelf beseffen. Afspraken, systemen, roosters en coördinatoren zijn noodzakelijk in elke groepscontext. Maar als je permanent omringd wordt door dergelijke sturing verlies je jouw eigen individualiteit uit het oog. En het doet pijn om vast te stellen dat een beperking mensen hiertoe dwingt.
Bij één op één ondersteuning zijn er geen systemen waaraan jij jouw eigenheid als individu moet aanpassen. Dan kan je zelf, of samen met je ouders of steunnetwerk, kiezen wanneer je in groep wil zijn en wanneer niet. Een echt kwalitatief leven ligt op die manier binnen handbereik.
Da ambassadeurs vonden het een leerrijke ervaring en zijn vast van plan om nog veel dergelijke beleefdagen te organiseren. Zo hopen zij anderen te kunnen overtuigen van de kracht van persoonlijke assistentie.
Wil jij graag deel uitmaken van onze ambassadeurs? Een mailtje naar cor@onafhankelijkleven.be is de eerste stap.
