Benedikte Van Eeghem - communicatiemedewerker, copywriter, tekstredacteur, blogger en geboren met een beperking - vraagt zich af waarom 'Disabilitypride' hier zo weinig aandacht krijgt. Ze schreef er een opiniestuk over.
Op 26 juli 1990 ondertekende president George W. Bush in de Verenigde Staten ADA, The Americans with Disabilities Act. Het document was de basis voor Disability Pride Month. Sinds de goedkeuring van ADA geldt de maand juli wereldwijd als het moment waarop mensen met een beperking helemaal zichzelf mogen zijn. Maar de Disability Pride-regenboogvlag wappert hier lang niet zo vaak als die andere regenboogvlag, in juni. How comes?
Om het belang van Disability Pride te benadrukken, beginnen we best bij de cijfers. In 2020 woonden er in België net geen 600.000 mensen met een erkende beperking. Dat is zowat vijf procent van de totale bevolking. Het reële aantal personen met een beperking ligt nog een pak hoger, omdat niet elke handicap voor een officiële handicap aangezien wordt. Samengevat: meer dan vijf procent van de Belgen heeft sowieso een fysieke of psychische aandoening die het levenspad bemoeilijkt.
Dat bemoeilijken, zo zegt Disability Pride, is niet de verantwoordelijkheid van de persoon die de beperking heeft. Het is een samenleving die het signaal geeft: je hoort erbij of je hoort er ‘iets minder’ bij. Ongeacht een handicap, hebben we het immers keer op keer over mensen. Ook met hun beperking mogen ze trots zijn op wie ze zijn en moeten ze dezelfde rechten en arbeidskansen krijgen. Het komt erop aan de drempels, als ze al bestaan, weg te werken. Elk excuus om het niet te doen, is er eentje te veel.
De boodschap van Disability Pride is dus dezelfde als die van Pride, het populaire en wereldwijd erkende uithangbord van de LGBQTIA+-gemeenschap. De hele maand juni hees die – terecht – de regenboogvlag om voor niet-hetero’s en niet-m/v’s, een volwaardige plek te bepleiten in deze wereld.
Hoera voor #pride, heb ik zelf de hele maand juni gedacht. De campagne draait om basisrechten en de regenboogvlag kan intussen zelfs niet-LGBQTIA+’ers bekoren. Jong en oud loopt dezer dagen met regenboog-totebags of pride-sokken rond. Maar hoe komt het dat er hier in de weken daarna, geen haan naar #disabilitypride kraait?
Waarom onderstrepen we niet hoe welkom en gelijkwaardig mensen met een beperking zijn? Of vinden we het normaal dat binnen die doelgroep in Vlaanderen, vandaag maar 48% officieel aan het werk is? En dat wie zeer beperkt mobiel is, op een hoop plekken nog steeds niet vlot kan circuleren of de toegang ontzegd wordt wegens ‘niet rolstoeltoegankelijk’?
Disability Pride moet hier, als je ’t zo bekijkt, nog een joekel van een inhaalbeweging maken. De Disability Pride-vlag moet dringend haar plaats opeisen aan elke mast, op elke openbare plek, de hele maand juli. Zo lang dat niet gebeurt, worden we in het verdomhoekje geduwd of al te vaak onkundig en onwennig behandeld.
Ik schrijf ‘we’ vanwege de fysieke beperking waar ik zelf mee leef. Ze valt niet meteen op, maar de impact ervan wordt groter met de jaren. De helft van mijn lichaam functioneert niet naar behoren en ik heb het op de ergste momenten gehad met een wereld die er overheen kijkt of pretendeert dat het ‘allemaal wel meevalt’. Correctie: dat doet het niet, en minimalisatie of negatie maakt het alleen erger.
Toch weiger ik daar, net als duizenden lotgenoten, bitter om te worden. Ik zie kansen in plaats van beperkingen en huldig alle initiatieven die de wereld de ogen helpen openen. Het was George W. Bush die in 1990 ADA ondertekende. Het was de VN die in 2006 het Universele Verdrag voor de Rechten van Personen met een Handicap (UNCRPD) aannam. Het was de Franse holding Decathlon die in november nog uitpakte met ‘gepimpte’ blauwe parkeervakken, die sportende personen met een rolstoel uitbeelden. Het was mediaman William Boeva die in juni 2022 bij de lancering van tewerkstellingscampagne ‘1 uit de duizend’ zei: ‘Mensen met een beperking, dat zijn de probleemoplossers van de natuur.’
Boeva heeft gelijk. Waar een drempel ons aan een minder functionerend lijf herinnert en anderen niet ingrijpen, zoeken we zelf naar een oplossing. Disability is our pride and power en het is de enige weg voorwaarts in deze wereld. Onze ‘pride’ draait om oogkleppen afgooien, de mens als mens durven zien en die laten floreren op alle vlakken.
Hoe fijn zou het niet zijn als dat signaal in juli 2023 opgepikt én overal openbaar vertaald wordt? En nu we het er toch over hebben: heeft u uw Disability Pride-vlag eigenlijk al besteld?
Benedikte Van Eeghem
(De auteur is communicatiemedewerker bij OCMW Brugge, copywriter, tekstredacteur en blogger. Ze leeft met een aangeboren beperking en schrijft over de actualiteit, sociale thema's en dingen die haar 'positief' wakker houden.)