Jonas heeft een aangeboren aandoening waardoor zijn gewrichten krom staan. “Daardoor kan ik moeilijk stappen. Ik heb ook een vorm van cerebrale parese waardoor ik langzamer praat. Bijgevolg durven mensen wel eens te veronderstellen dat ik niet slim ben, maar dan hebben ze het mis", legt Jonas uit.
Wachten op ondersteuning
Na een opleiding Toegepaste Informatica in Gent startte Jonas Baert (26) vorig jaar aan het schakelprogramma voor de master in de Toegepaste Informatica in Leuven. “Dat bleek te zwaar te zijn, waardoor ik er regelmatig aan dacht om te stoppen met studeren. Dit jaar ben ik gestart aan de opleiding Informaticamanagement. Dat ligt mij gelukkig veel beter.”
“Voorlopig zit ik hier goed. De ondersteuning in Leuven is zeer goed. Ik zit op een kot in ‘Omkaderd wonen’ en krijg veel hulp van mijn medestudenten. Ze koken voor mij, maken mijn boterhammen en doen de afwas. Als ik hulp vraag, dan is er altijd iemand om me te helpen.”
“Maar eigenlijk studeer ik alleen maar om me nuttig bezig te houden. Ik heb al een mooi diploma op zak en wil graag werken. Zonder persoonsvolgend budget gaat dat niet lukken: ik heb ondersteuning nodig om zelfstandig te wonen en om naar mijn werk te kunnen gaan."
"Tijdens mijn hogere studies besefte ik dat ik nooit zelfstandig zou kunnen wonen zonder ondersteuning. Toen heb ik een aanvraag gedaan voor een PVB. Ik hoopte na mijn studie direct te kunnen gaan werken en alleen te gaan wonen. Helaas sta ik al 3 jaar op de wachtlijst voor een PVB.”
‘Ik moet voor alles hulp vragen aan mijn ouders’
“Dat wachten is erg lastig. Ik ben al 26 en toch moeten mijn ouders mij elke vrijdagavond komen ophalen. Leeftijdsgenoten kunnen zelfstandig ergens naartoe gaan, ik moet altijd aan mijn ouders vragen of ze mijn taxi willen zijn. Mijn ouders doen mijn was en kuisen mijn kot. Ze geven me eten mee voor de hele week, zodat ik zelf niet naar de winkel moet gaan.”
“Mijn tweelingbroer is al enkele jaren het huis uit en hij heeft net een huis gekocht. Dan denk ik soms wel: wij zijn exact even oud en ik moet wachten totdat ik de ondersteuning krijg om mijn eigen leven op te bouwen.”
‘Steile hellingen of smalle wegen schrikken me niet af’
Jonas is avontuurlijk aangelegd. “Dat heb ik meegekregen van thuis, denk ik. Mijn ouders namen me overal mee op reis. Vaak waren dat bestemmingen die niet rolstoelvriendelijk waren en dan moesten we onze grenzen verleggen. Daardoor durf ik nu veel dingen met mijn elektrische rolstoel: steile hellingen of smalle wegen schrikken me niet af.”
“In september ben ik zelf op vakantie geweest, samen met iemand die ik online had ontmoet. Daarvoor ben ik ook al een avontuurlijke groepsreis Project U-turn gedaan. We hebben toen geslapen in tenten, heel tof.”
Zoveel drempels
“Als ik thuis kom na een reis, dan valt het me op dat andere landen vaak veel toegankelijker zijn met mijn rolstoel. In vele buurlanden heeft elke bus en trein een automatisch uitschuifbare oprijplaat zodat ik als rolstoelgebruiker makkelijk kan opstappen.”
“In België is het openbaar vervoer een hele uitdaging. Gelukkig is er rechtstreekse verbinding tussen Dendermonde en Leuven op weekdagen. Daardoor kan ik op maandagmorgen zelf met de trein naar Leuven. Maar als ik op zondagavond al naar mijn kot wil, dan moet ik onderweg overstappen in Brussel. Dat is niet te doen met mijn rolstoel.”
“In Spanje merkte ik ook dat ik als rolstoelgebruiker altijd naar het toilet kan in een restaurant. Soms ging ik een restaurant binnen waarvan ik dacht dat het toilet enkel via trappen bereikbaar zou zijn, maar dan bleek er toch een traplift te zijn. Wat een verschil met onze restaurants. De meesten daarvan zijn eigenlijk niet toegankelijk voor mij.”
Durf proberen
Jonas zet zich in als ambassadeur van Onafhankelijk Leven. “Ik vind dat de rechten van mensen met een beperking teveel worden geschonden en ik wil anderen daarvan bewust maken. Wij hebben ook recht op een gewoon leven, dat wil ik aan zoveel mogelijk mensen vertellen.”
En dat doet Jonas op vele manieren: hij is vaak aanwezig op de acties van Onafhankelijk Leven, heeft een eigen website waarop hij vertelt over leven met een fysieke beperking en heeft een boek geschreven, Het meisje dat haar vijand omarmt, over een meisje met een fysieke beperking.
Zijn er tips die Jonas wil meegeven aan andere leden van Onafhankelijk Leven? “Probeer nieuwe dingen! Als je vooraf al denkt: dat gaat niet lukken, dan beperk je jezelf nog meer. Je moet durven eens iets nieuws uit te proberen en zien waar je uitkomt. Soms bots je dan tegen een muur, maar vaak ontdek je zo nieuwe dingen.”
