Het agentschap Jongerenwelzijn gaf recent haar jaarverslag over de jeugdhulp in 2018 vrij. Wij plozen het voor jullie uit en geven onze belangrijkste bevindingen mee. In het verslag lezen we onder andere hoeveel kinderen en jongeren gebruik maken van een persoonlijk assistentiebudget (PAB) of een multifunctioneel centrum (MFC). Er staan ook nieuwe, alarmerende cijfers in over de wachtlijst.
Noden van kwetsbare kinderen en jongeren blijven toenemen
De Jeugdhulp in Vlaanderen is sterk gevarieerd. Die hulp kan heel beperkt zijn, zoals bijvoorbeeld advies geven, maar kan ook heel intens en ingrijpend zijn. Dat is bijvoorbeeld het geval als een jeugdrechter een kind met een handicap uit huis moet plaatsen ter bescherming van dat kind. Heel wat sectoren zijn hierin betrokken zoals de kinderopvang, de vroegere “bijzondere jeugdzorg,” pleegzorg, het algemeen welzijnswerk.
We stellen vast dat de noden aan hulp op alle vlakken blijven toenemen. Investeren in welzijn en gezondheid van kinderen en jongeren is daarom heel belangrijk. Vele jongeren zijn kwetsbaar omwille van bijvoorbeeld een handicap, verwaarlozing, misbruik, (mentale) gezondheidsproblemen. Onafhankelijk Leven focust daarbij vooral op de noden van kinderen en jongeren met een handicap en hun gezin.
Hoeveel kinderen met een handicap krijgen al ondersteuning? En welke?
In 2018 hebben maar 879 gezinnen een PAB waarmee ze zelf de zorg en ondersteuning voor hun kind organiseren. Dat zijn er weliswaar 200 meer dan in 2017. Dankzij het extra budget dat de regering hiervoor in 2018 had voorzien. Wij hebben hier vanuit Onafhankelijk Leven voor geijverd. In het verslag lezen we ook dat aan kinderen onder de 5 jaar slechts sporadisch een PAB wordt toegekend, iets wat wij jammer vinden omdat de juiste ondersteuning ook van kleinsaf belangrijk is indien ouders kiezen voor een inclusieverhaal.
Daartegenover maken in 2018 11.270 kinderen gebruik van een MFC. Dat kan gaan over dagopvang, verblijf of individuele begeleiding. De overgrote meerderheid zijn kinderen tussen 6 en 17 jaar.
Hoeveel kinderen met een handicap wachten op hulp?
Er staan ook cijfers in over de wachtijst zoals die werd afgesloten op 31 december 2018. Toen stonden 1689 kinderen en jongeren op de wachtlijst voor een PAB. Dat is 10% meer dan het jaar daarvoor. Een PAB is mogelijk tot 22 jaar. In 2018 kwamen ook meer jongvolwassenen op de PAB wachtlijst terecht.
Gemiddeld moeten gezinnen die een PAB aanvragen 4 jaar wachten vooraleer hen een budget wordt toegekend. Ouders die kiezen voor ondersteuning door een MFC moeten gemiddeld veel minder lang wachten. Ook hier zijn er verschillen naargelang de specifieke hulp die ze verwachten. Doorgaans bedraagt de wachttijd daar ongeveer 1,5 jaar.
Maar ook de wachtlijst voor voorzieningen en pleegzorg is toegenomen. Het gaat over 5600 kinderen en jongeren. Dat is een stijging van 6%. Zo'n 2500 van hen zijn kinderen en jongeren met een handicap die wachten op begeleiding van een MFC.
Komende jaren verder inzetten op toekenning van budgetten
In 2017 en 2018 kregen veel meer gezinnen dan daarvoor een PAB. Dat is een goede zaak. Toch schoot de wachtlijst niet erg goed op. Nog altijd wachten gezinnen al meer dan 10 jaar op een PAB.
Onafhankelijk leven vraagt de nieuwe regering uitdrukkelijk om voldoende budget te voorzien voor kinderen en jongeren met een handicap zodat ze de zorg en ondersteuning krijgen die ze nodig hebben. Er is minstens 270 miljoen beschikbaar. Dit bedrag dient voor de toekenning van budgetten aan minderjarigen én meerderjarigen. Daarbij willen we dat er voorang komt voor gezinnen die al lang wachten en die ervoor kiezen om hun kind in een thuiscontext op te voeden met een eigen budget. Wie kiest voor een MFC kan doorgaans instappen in de plaatsen die jaarlijks vrijkomen.
Je kan hier het volledige jaarverslag lezen.
