Het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) maakt jaarlijks een verslag op van het voorbije jaar. We namen het jaaroverzicht van 2022 door en zetten enkele cijfers in de kijker.
Persoonsvolgend budget (PVB)
Eind 2022 waren er 28.506 PVB-houders. Dat zijn er meer dan eind 2021. Toen waren er 27.266 PVB-houders.
Wachtdatum per prioriteitengroep
Toch wachten er nog heel wat mensen op een PVB. Naargelang de dringendheid van je dossier word je vraag ingedeeld in één van de drie prioriteitengroepen. De dossiers in prioriteitengroep 1 worden gezien als het meest dringend, die in prioriteitengroep 3 het minst dringend.
De eerstvolgende wachtende in elke prioriteitengroep had op 31 december 2022 de volgende wachtdatum:
- prioriteitengroep 1: 01.10.2022
- prioriteitengroep 2: 01.10.2016
- prioriteitengroep 3: 16.01.2002
De prioriteringsdatum is de datum waarop je het ondersteuningsplan indiende bij het VAPH of waarop je de vraag naar een herziening van je prioriteitengroep stelde. Veel zegt die datum helaas niet. Het zegt je niet hoe lang je nog moet wachten. Het geeft je enkel een indicatie over waar het VAPH ‘ergens’ zit.
Als je de datums op de wachtlijst van 2022 met 2021 vergelijkt, dan is er enkel in prioriteitengroep 1 vooruitgang geboekt. In prioriteitengroep 2 wachten sommige mensen al bijna 7 jaar, in prioriteitengroep 3 zelfs tot meer dan 20 jaar. In prioriteitengroep 2 gebeurden er nochtans wel toekenningen. Voor het eerst werkte de Vlaamse Regering voor deze groep met deelbudgetten. Deze mensen kregen al een gedeelte van hun budget en ze behouden hun plaats op de wachtlijst voor het resterende deel.
Aantal vragen per prioriteitengroep
Eind 2022 stonden er 210 vragen in prioriteitengroep 1. Die wachtlijst is gekrompen ten opzichte van eind 2021. Toen stonden er 328 vragen in deze groep.
De wachtlijst in prioriteitengroep 2 is toegenomen. Er staan nu 6.172 vragen in prioriteitengroep 2 ten opzichte van 5.034 vragen die daar eind 2021 stonden.
In prioriteitengroep 3 stonden er eind 2022 minder vragen dan eind 2021, ondanks dat er in deze groep geen toekenningen gebeurden. In december 2022 stonden er 10.345 vragen in prioriteitengroep 3, eind 2021 waren dat er 10.590. Dit lagere cijfer valt wellicht te verklaren doordat sommige wachtenden een herprioritering kregen naar prioriteitengroep 1 of 2 of dat ze helaas overleden zijn.
Persoonlijke-assistentiebudget (PAB)
In 2022 kregen 447 kinderen en jongeren een persoonlijke-assistentiebudget (PAB). Er zijn nu 1.816 PAB-houders. Vorig jaar waren dat er 1.522.
Onze strijd gaat verder
Iedereen op de wachtlijst heeft dringend nood aan een budget om de regie over hun eigen leven in eigen handen te houden. Hun nood aan dat budget wordt ook erkend. Maar de Vlaamse regering maakt onvoldoende middelen vrij.
Daarom gaat onze strijd verder. Onafhankelijk Leven vindt dat de Vlaamse overheid de volledige wachtlijst moet aanpakken in iedere prioriteitengroep. De dringendheid van een dossier wordt vandaag onder andere bepaald door de draagkracht van het netwerk. Daar zou het niet vanaf mogen hangen. Mensen die de procedure doorliepen, zouden dat budget onmiddellijk én volledig moeten krijgen en niet in de vorm van een deelbudget.
De beleidsmedewerkers van Onafhankelijk Leven gaan daarom geregeld in gesprek met politici en overheidsdiensten om de rechten van mensen met een handicap te verdedigen. De rechten van mensen met een handicap zijn door de Verenigde Naties in een internationaal verdrag gegoten. België heeft beloofd al deze rechten te respecteren en garanderen, maar uit verschillende nationale en internationale rapporten blijkt dat ons land nog een lange weg moet afleggen. Je ziet dat hier helaas ook in de cijfers van de wachtlijsten.
